Liên
đoàn Luật sự Việt Nam cho biết, theo đề nghị của Ban Thường trực T.Ư Mặt trận
Tổ quốc Việt Nam trong việc phối hợp với Thanh tra Chính phủ (TTCP) thực hiện
hoạt động trợ giúp pháp lý cho người dân tại Trụ sở Tiếp công dân T.Ư, đợt 1 từ
7/2015 đến 9/2015 có 100 luật sư tham gia với hơn 600 lượt tư vấn; đợt 2 từ
ngày 12/2015 đến ngày cuối tháng 1/2016, luật sư tham gia với hơn 300 lượt tư
vấn. Kết quả, hơn 1.000 lượt người dân đã được tư vấn pháp luật, được tuyên
truyền giải thích pháp luật.
Qua
tư vấn, người dân khiếu kiện được tiếp cận pháp luật, qua đó một số người tự
nguyện về quê không tiếp tục khiếu kiện ở trụ sở tiếp dân nữa.
Đồng
thời, thông qua đó cũng phát hiện một số việc giải quyết của các cơ quan có
thẩm quyền chưa phù hợp với pháp luật, luật sư hướng dẫn người dân có thể kiến
nghị với các cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Thông qua đó luật sư khuyên giải
người dân khiếu kiện luôn phải tuân thủ các quy định pháp luật.
Về
phía mình, luật sư đã làm tròn được cả 2 vai trò, đó là tư vấn pháp luật, giải
thích và tuyên truyền pháp luật khách quan, trung thực để bảo vệ lợi ích hợp
pháp của nguời dân và lợi ích Nhà nước, xã hội…
Toàn cảnh buổi tọa đàm khoa học
Tuy
nhiên, theo Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam Đỗ Ngọc Thịnh, khi người
dân đến khiếu kiện các vụ việc đã được giải quyết qua nhiều cấp, nhiều năm,
tính chất vụ việc phức tạp, nhạy cảm, khi trợ giúp pháp lý cho người dân, luật
sư cũng không thể nắm bắt và hiểu bản chất vụ việc trong thời gian 1 ngày trợ
giúp. Tuy nhiên, luật sư vẫn phải đưa ra những ý kiến tư vấn pháp luật ngay cho
người dân. Vì vậy, vẫn có trường hợp cùng 1 vụ việc, 2 luật sư trợ giúp pháp lý
ở 2 ngày khác nhau, do không có cơ chế thông tin giữa các các luật sư tham gia
tư vấn với nhau nên có ý kiến tư vấn khác nhau dẫn đến sự hiểu nhầm của người
dân đối với luật sư tham gia trợ giúp.
Ngoài
ra, người dân sau khi được trợ giúp pháp lý của luật sư luôn mong muốn luật sư
tiếp tục nhận hồ sơ để tư vấn tiếp cho họ. Nếu nhận hồ sơ mà không giúp được
cho người dân thì họ sẽ kêu luật sư và Liên đoàn Luật sư Việt Nam không làm
tròn bổn phận. Có đến 70 - 80% người dân khiếu kiện tại Trụ sở Tiếp dân T.Ư là
khiếu kiện tranh chấp đất đai, mâu thuẫn về thẩm quyền cấp thu hồi đất, về giải
phóng mặt bằng, trong khi không phải luật sư nào cũng có thể đáp ứng việc trợ giúp
pháp lý có chất lượng ngay về lĩnh vực đó.
Để
làm tốt hơn việc trợ giúp pháp lý cho công dân, Liên đoàn Luật sư đề xuất một
số giải pháp như: Tập hợp đội ngũ luật sư tham gia trợ giúp pháp lý theo yêu
cầu của TTCP; khi tham gia trợ giúp pháp lý phải thực hiện đúng các quy chế tại
trụ sở tiếp dân về thời gian làm việc, sự điều phối của cơ quan thanh tra, quản
lý hồ sơ tài liệu; khi thực hiện tư vẫn phải tuân thủ đạo đức nghề nghiệp là
trung thực, khách quan, độc lập, chịu trách nhiệm về việc cung cấp dịch vụ pháp
lý; Liên đoàn Luật sư phối hợp với TTCP trong việc tập huấn về tư vấn pháp luật
đất đai và những vấn đề pháp lý có liên quan đến hoạt động trợ giúp pháp
lý nhằm bồi dưỡng cho luật sư về những lĩnh vực trợ giúp pháp lý cho người dân;
Liên đoàn sẽ cấp giấy chứng nhận cho luật sư và tiến hành tổng kết về từng đợt
cử luật sư tham gia..
Đồng
thời, kiến nghị nếu vụ việc kéo dài nhiều năm, TTCP đưa hồ sơ tài liệu cho luật
sư nghiên cứu trước, sau đó hẹn công dân để luật sư trao đổi cụ thể để biết
thông tin chi tiết và tìm hướng giải quyết tốt nhất cho dân; nên có bộ phận
điều phối chung khi tiếp nhận thông tin đầu vào của công dân đến khiếu nại
trước khi luật sư tư vấn…