Riêng với cơ quan Thanh tra tỉnh, giai đoạn 2010 - 2015, Phòng Thanh tra giải quyết khiếu nại, tố cáo đã tham mưu, thực hiện việc tiếp đón, giải thích, hướng dẫn cho 397 lượt công dân với 616 người đến khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị, đề nghị. Tham mưu, thực hiện công tác thẩm tra, xác minh, kết luận và kiến nghị biện pháp giải quyết 202 vụ việc do Chủ tịch UBND tỉnh giao cho cơ quan Thanh tra tỉnh, trong đó có 171 vụ việc khiếu nại và 31 vụ việc tố cáo. Đến nay, đã giải quyết xong 198/202 vụ việc (khiếu nại 168; tố cáo 30), đạt 98,1%.

Để giải quyết được khối công việc đồ sộ như vậy, Phòng Thanh tra giải quyết khiếu nại, tố cáo đã thường xuyên tăng cường trách nhiệm của lãnh đạo phòng và toàn thể công chức của phòng trong việc thực hiện nhiệm vụ công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo, với phương châm kịp thời và dứt điểm. Công tác tiếp công dân luôn được coi trọng, duy trì thường xuyên và đi vào nề nếp. Tham mưu cho Lãnh đạo Thanh tra tỉnh kiện toàn, củng cố Tổ tiếp công dân của cơ quan, có cán bộ thường trực thường xuyên. Địa điểm tiếp công dân Thanh tra tỉnh được bố trí thuận lợi, bảo đảm các điều kiện cần thiết để nhân dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh. Thường xuyên giúp Lãnh đạo Thanh tra tỉnh tiếp công dân định kỳ và đột xuất tại trụ sở Tiếp công dân của tỉnh cũng như tại cơ quan đầy đủ và đúng quy định.

Nhờ vậy, các đơn khiếu nại, tố cáo của công dân đã được tham mưu giải quyết nghiêm túc, tích cực, khẩn trương. Việc giải quyết khiếu nại, tố cáo đảm bảo đúng trình tự, thủ tục, đúng thời hạn theo quy định của Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo. Những vụ việc khiếu nại, tố cáo có tính chất phức tạp đã được giải quyết dứt điểm, các quyết định do UBND tỉnh ban hành được tổ chức thi hành kịp thời. Bên cạnh đó, đã thấy rõ được những nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo. Về chủ quan, một số vụ việc khi giải quyết khiếu nại, tố cáo ở cấp cơ sở hoặc giải quyết khiếu nại lần đầu, về công tác thu thập thông tin, chứng cứ và thẩm tra, xác minh chưa đầy đủ; một phần do cán bộ thực hiện chế độ, chính sách nói chung cũng như chính sách đền bù giải phóng mặt bằng nói riêng còn bỏ sót, một số trường hợp áp giá sai quy định, trình tự, thủ tục chưa chặt chẽ. Đồng thời, số đông công dân thực hiện quyền của mình không đúng quy định của Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo; còn nhiều trường hợp bị đối tượng xấu xúi giục, kích động khiếu kiện nhằm hưởng lợi bất chính... Về nguyên nhân khách quan, do chế độ, chính sách của Nhà nước về một số lĩnh vực, trong đó có chính sách về đền bù hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất còn thay đổi nhiều, khung giá thấp hơn so với thực tế; chế độ, chính sách hỗ trợ giữa các dự án không đồng đều; cơ chế giải quyết khiếu nại, tố cáo có thời điểm chưa đồng bộ, chưa có chế tài cụ thể, chưa có tính khả thi khi áp dụng đối với các đối tượng quá khích, tố cáo tràn lan…

Quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo đã cho thấy một số khó khăn, vướng mắc. Về cơ chế, chính sách, pháp luật: Do chế độ, chính sách của một số lĩnh vực, trong đó có chính sách về đền bù, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất áp dụng khung giá bồi thường thấp so với thực tế, chưa tương xứng với giá sàn khi Nhà nước giao đất, thu tiền sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân theo quy định hiện hành. Về năng lực của cán bộ, công chức trong một số cơ quan, đơn vị còn bất cập so với yêu cầu, nhiệm vụ được giao; việc củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo chưa kịp thời dẫn đến quá trình thực thi nhiệm vụ, công vụ vẫn còn để xảy ra sai sót nhất định. Về mối quan hệ phối hợp: Còn có cơ quan đơn vị, cá nhân có biểu hiện né tránh ngại phối hợp trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo. Về phía người dân: Do trình độ dân trí còn thấp, nhiều trường hợp đòi lại đất của cha ông, đất ruộng, đất vườn, cấp nhiều xuất đất tái định cư… mặc dù đã được giải quyết đúng theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, còn một số người dân có thái độ quá khích, lợi dụng quyền tự do, dân chủ để gây áp lực với Nhà nước, lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để xúi giục, lôi kéo, kích động…

Đ/c Phan Đăng Toàn - Phó Chánh Thanh tra tỉnh phát biểu chỉ đạo tại buổi đối thoại với công dân

Từ thực tế về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, có thể rút ra một số kinh nghiệm và giải pháp như sau:

Cần có sự phối hợp tốt giữa các cấp, các ngành trong quá trình thụ lý, giải quyết các khiếu nại, tố cáo phát sinh tại cơ sở; nghiên cứu kỹ nội dung, lĩnh vực khiếu nại, tố cáo; tìm hiểu, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và mục đích của đối tượng khiếu nại, tố cáo; thu thập chứng cứ, thông tin tài liệu liên quan đến lĩnh vực khiếu nại, tố cáo. Tiến hành thẩm tra, xác minh đầy đủ những nội dung khiếu nại, tố cáo và các nội dung khác có liên quan đến khiếu nại, tố cáo. Báo cáo kết quả thẩm tra, xác minh và kết luận từng nội dung khiếu nại, tố cáo. Tổ chức đối thoại trực tiếp với đối tượng khiếu nại, nhằm tuyên truyền, giải thích, vận động để họ hiểu và chấp hành nghiêm chế độ, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Ban hành báo cáo, kết luận về giải quyết khiếu nại, tố cáo theo  đúng quy định. Xử lý nghiêm minh những trường hợp lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để khiếu kiện.

Về cơ chế, chính sách: Tiếp tục tham mưu ban hành, sửa đổi, bổ sung các chính sách không còn phù hợp, đặc biệt chú ý trong việc ban hành khung giá đất, khung giá bồi thường tài sản, hoa màu trên đất và các chế độ, chính sách bồi thường giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu hồi đất phải sát với thực tế và có chế độ, chính sách phù hợp với từng vùng, đối tượng khi thu hồi đất.

Về công tác chỉ đạo, điều hành; công tác cán bộ và mối quan hệ phối hợp: Tăng cường công tác chỉ đạo, điều hành, thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của thủ trưởng cơ quan hành chính cấp dưới trong tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo gắn với rà soát, đôn đốc, giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố cáo, tập trung vào những cơ quan, địa bàn phức tạp, phát sinh nhiều đơn thư khiếu nại, tố cáo. Tiếp tục tập trung củng cố, kiện toàn và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Xây dựng quy chế phối hợp trong công tác giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành. Kịp thời khen thưởng những cán bộ có thành tích tốt trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Về cơ chế xử lý các đối tượng cố tình, lợi dụng dân chủ để lôi kéo, kích động nhân dân: Tham mưu ban hành hướng dẫn việc áp dụng chế tài xử lý cụ thể và có tính khả thi, đảm bảo răn đe  đối với đối tượng tố cáo sai sự thật. Đưa ra các chế tài đủ mạnh để xử lý các đối tượng cố tình, lợi dụng dân chủ để lôi kéo, kích động nhân dân tham gia khiếu nại, tố cáo đông người, gây mất trật tự, an ninh, chính trị.

Tăng cường công tác phổ biến, tuyên truyền pháp luật bằng nhiều hình thức, phương pháp, phương tiện; chú trọng tuyên truyền Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Tiếp công dân, Luật Đất đai, cùng các văn bản hướng dẫn thi hành.